Choroby przyzębia
Przyczyny paradontozy
Zapalenie tkanek przyzębia (paradontoza) jest jedną z najczęściej występujących chorób zakaźnych. Główną przyczyną chorób przyzębia jest nieprawidłowa higiena jamy ustnej. Niewłaściwy sposób szczotkowania zębów jak również niedoczyszczanie przestrzeni międzyzębowych prowadzi do powstawania płytki bakteryjnej i złogów nazębnych. Zalegające złogi nazębne, bakterie oraz toksyny, wytworzone przez te bakterie uszkadzają delikatny nabłonek kieszonki przyzębnej. Dochodzi do stanu zapalnego dziąseł. Przez uszkodzony nabłonek bakterie przenikają do krwiobiegu, potrzebują one zaledwie 60s. by dotrzeć do dowolnego miejsca naszego ciała. Obecność bakterii identycznych z występującymi w biofilmie kieszeni przyzębnych stwierdzono np.: w blaszkach miażdżycowych pobranych podczas zabiegów kardiochirurgicznych. Badania potwierdzają obecność tych samych bakterii w płytce nazębnej i w mózgu/płynie mózgowo-rdzeniowym osób z chorobą Alzheimera. Patologiczne kieszenie dziąsłowe są więc wrotami, przez które przenikają do organizmu bakterie i ich toksyny.
Początkowe objawy zapalenia dziąseł:
- pojawienie się pogłębionych kieszonek dziąsłowych
- zaczerwienienie dziąseł
- krwawienie dziąseł podczas szczotkowania, żucia pokarmów
- nieprzyjemny zapach z ust
Kolejne objawy zapalenia przyzębia:
- kieszenie przyzębne
- destrukcja przyczepu nabłonkowego, ozębnej i kości wyrostka zębodołowego
- wydłużenie korony klinicznej, widoczna powierzchnia korzenia
- rozchwianie zębów, ich przemieszczanie w ustach
- wreszcie utrata zębów
Pierwsze objawy choroby mogą być pozornie niezauważalne. Pacjent nie może sam ocenić np. zbyt dużej głębokości kieszonek dziąsłowych. Może to zrobić lekarz stomatolog podczas badania. Profilaktycznie należy okresowo wykonywać przeglądowe zdjęcie pantomograficzne, często pozwala ono wykryć zmiany chorobowe zanim objawy pojawią się w jamie ustnej.
Czynniki ryzyka chorób przyzębia:
- zła higiena
- osłabienie systemu odpornościowego
- cukrzyca typu I i II, otyłość
- leki obniżające odporność organizmu
- genetyczny polimorfizm IL-1
- leki przeciwpadaczkowe
- zaburzenia hormonalne
- nikotynizm
- transmisja biofilmu od partnera – badania z 2005 r. wykazały, że drobnoustroje można sobie przekazać podczas pocałunku. To czy wystąpi lub nie stan zapalny dziąseł zależy od odporności organizmu.
- stres – opisywano przypadki pacjentów przeżywających silny stres, u których rozwinął się groźny stan zapalny dziąseł mimo, że skład bakteryjny biofilmu jamy ustnej pozostawał prawidłowy.
- wady zgryzu, oddychanie przez usta
- płeć i wiek – mężczyźni są bardziej predysponowani do chorób przyzębia; ryzyko zachorowania jest większe u osób starszych.
Choroby systemowe mające związek z paradontozą:
- cukrzyca
- choroby sercowo – naczyniowe
- udar mózgu
- reumatoidalne zapalenie stawów
- niektóre nowotwory np. przełyku, trzustki
- przedwczesne porody, noworodki o zbyt niskiej masie urodzeniowej
Na szczególną uwagę zasługuje zależność chorób przyzębia i cukrzycy. U pacjentów z cukrzycą występuje zwiększone ryzyko chorób przyzębia. Leczenie paradontozy pomaga unormować poziom cukru we krwi. Z kolei obniżenie poziomu cukru we krwi powoduje poprawę stanu przyzębia. Związek ten jest zatem dwukierunkowy.
Poprawa stanu zdrowia jamy ustnej jest skuteczną profilaktyką wielu przewlekłych chorób ogólnych.
Leczenie chorób przyzębia
Plan leczenia jest ustalany dla każdego pacjenta indywidualnie. Dbałość o higienę jamy ustnej ma kluczowe znaczenie w leczeniu chorób przyzębia. Na wizycie konsultacyjnej higienistka stomatologiczna przeprowadza instruktaż higieny jamy ustnej. Żadne zabiegi, płukanki czy antybiotyki nie będą skuteczne jeśli pacjent osobiście nie zadba o higienę jamy ustnej. Zapalenie przyzębia jest chorobą nieodwracalną, należy jak najszybciej powstrzymać jej rozwój.
Podstawowe znaczenie w leczeniu chorób przyzębia ma usunięcie przyczyny schorzenia czyli złogów nazębnych i bakterii zasiedlających korzeń zęba.
Leczenia chorób przyzębia obejmuje:
- scalling – usunięcie złogów nad i poddziąsłowych
- gruntowne doczyszczenie kieszeni dziąsłowych, rozbicie biofilmu bakteryjnego z jednoczesnym polerowaniem powierzchni korzenia
- dezynfekcja kieszonek dziąsłowych
- biostymulacja laserowa chorobowo zmienionych tkanek
W naszym gabinecie powyższe zabiegi wykonywane są przy użyciu nowo zakupionego urządzenia VECTOR Paro Pro i dwóch specjalistycznych laserów.
Urządzenie VECTOR usuwa mechanicznie złogi nazębne i eliminuje większość bakterii lecz niedostatecznie i niewystarczająco. Bakterie mogą znajdować się w zachyłkach niedostępnych dla narzędzi periodontologicznych, w cemencie korzeniowym, kanalikach zębiny, tkankach miękkich osłabiając tym samym wyniki leczenia periodontologicznego. Aby zniszczyć pozostawione (resztkowe) drobnoustroje istnieje potrzeba wykonania zabiegu dezynfekcji aktywowanej światłem lasera ( Fotoaktywna dezynfekcja PDT ). Czytaj więcej…
Największą skuteczność uzyskuje się powtarzając zabieg dezynfekcji 2-3 krotnie w ciągu 2 tygodni.
Na zakończenie leczenia oczyszczane miejsca i tkanki poddane są biostymulacji laserowej. Efekt przeciwzapalny działania światła lasera polega na zmniejszeniu bólu, przyspieszeniu wchłaniania obrzęków oraz pobudzeniu układu odpornościowego. Biostymulacja regenerując naczynia poprawia krążenie i odżywianie tkanek, powoduje wzrost włókien kolagenowych i wzmocnienie dziąseł. Czytaj więcej…
Scalling jest najskuteczniejszą metodą usunięcia kamienia nazębnego. Można go wykonać ręcznie przy pomocy kiret i skrobaczek poddziąsłowych lub znacznie szybciej za pomocą skalera ultradźwiękowego. Ultradźwięki ze skalera przenoszone są na cienką metalową końcówkę, która drgając z dużą częstotliwością rozkrusza kamień nazębny. Po zabiegu scallingu powierzchnia zębów zostaje wypolerowana i zabezpieczona preparatem fluorkowym. Polerowanie oczyszczonych powierzchni zębów zapobiega ponownemu osadzaniu się płytki nazębnej. Tradycyjny skaler ultradźwiękowy oprócz kamienia nazębnego może także usuwać cement korzeniowy, do którego przytwierdzony jest przyczep nabłonkowy dziąsła. Jeżeli usuniemy cement korzeniowy, dziąsło (szukając podparcia na cemencie korzeniowym) ucieka w dół i dochodzi do pogorszenia stanu przyzębia (obniżenia dziąsła). Urządzeniem, które pozwala na skuteczne usunięcie złogów z zębów a także z cementu korzeniowego bez niebezpieczeństwa uszkodzenia tkanek zęba jest system VECTOR.
VECTOR PARO PRO jako jedyna metoda odróżnia kamień nazębny od cementu.
VECTOR PARO PRO i jego zastosowanie
Urządzenie VECTOR Paro Pro niemieckiej firmy Durr Dental posiada wiele zalet w stosunku do tradycyjnych metod. Vector jest urządzeniem o wszechstronnym zastosowaniu.
- Nie usuwa i nie niszczy cementu.
- Podczas zabiegu PARO PRO nie dochodzi do uszkodzenia/usunięcia cementu korzeniowego, usuwany jest tylko kamień.
Efekty są widoczne i odczuwalne już po jednej wizycie.
Urządzenie VECTOR PARO PRO zostało wyposażone w dwie rękojeści:
- rękojeść VECTOR SCALER PRO
- rękojeść VECTOR PARO PRO
Cel terapii VECTOR PARO PRO
- delikatne usunięcie złogów, biofilmu bakterii
- wyczyszczenie kieszonki do jej dna
- nie uszkodzenie tkanek miękkich i twardych (jeśli zniszczymy cement dochodzi do recesji dziąsła)
Zalety i korzyści terapii vectorowej
- pozwala uniknąć cięcia dziąsła jak to ma miejsce w przypadku kiretażu
- brak bólu dzięki eliminacji drgań
- skuteczność w miejscach trudno dostępnych anatomicznie (bifurkacjach, trifurkacjach)
- zabieg przeprowadzany jest z użyciem polerującego fluidu Vector Polish wzmocnionego cząsteczkami hydroksyapatytu (płynne szkliwo)
Fluid ma działanie polerujące, bardzo dokładnie usuwa przylegający pod dziąsłem biofilm bakteryjny, redukuje poziom bólu i znosi nadwrażliwość. W trakcie usuwania złogów poddziąsłowych powierzchnia korzenia jest równocześnie polerowana. Idealnie gładka powierzchnia cementu pozwala na tworzenie nowego, zdrowego przyczepu wokół zęba.
Fluid jest:
- biozgodny – zawiera cząsteczki hydroksyapatytu, który jest częścią składową zęba
- bioaktywny – zamyka ujścia kanalików zębiny, redukuje nadwrażliwość
Zabieg jest dobrze tolerowany przez pacjentów. Przed zabiegiem należy wykonać RTG pantomograficzne. Dla całkowitego komfortu pacjenta zabieg może być wykonany w znieczuleniu nasiękowym (komputer The Wand). Zastosowanie powiększenia (mikroskop, lupy) pozwala uzyskać maksymalną dokładność oczyszczenia kieszonek i powierzchni zęba. Jest to metoda bardzo pracochłonna, ale nieporównywalna z innymi metodami pod względem oszczędzania tkanek twardych i miękkich.
Powierzchnia korzenia zostaje jednocześnie dokładnie oczyszczona i wypolerowana co czyni ją mniej podatną na ponowne przyleganie płytki. U niektórych pacjentów istnieje konieczność podania okołozabiegowo, osłonowo antybiotyku ( 1 dzień przed zabiegiem ).
Czas trwania zabiegu i koszty są uzależnione od stanu zaawansowania choroby. U części pacjentów choroba przyzębia może dotyczyć tylko niektórych zębów np. trzonowców lub przedtrzonowców. Częstość wykonywania zabiegów zależy od indywidualnych potrzeb pacjenta, ale już po pierwszym zabiegu w krótkim czasie pacjent odczuwa poprawę stanu przyzębia.
Okres gojenia się po zabiegu aparatem Vector ze względu na bezinwazyjność zabiegu mija szybko bez obrzęków i bólu.
Przez kilka dni może jedynie wystąpić wrażliwość dziąseł. Po zabiegu VECTOR-a zmniejsza się lub zanika krwawienie obrzęk i bolesność dziąseł.
Pierwsza wizyta kontrolna odbywa się zwykle po 3 miesiącach od leczenia. Mierzymy głębokość kieszeni dziąsłowych. Oceniamy, w których miejscach jest poprawa, a gdzie jej brak. Wszędzie tam, gdzie kieszonki są głębsze niż 3 mm zabieg należy powtórzyć.
Cel wizyt kontrolnych:
- stabilizacja sytuacji uzyskanej podczas leczenia
- motywacja pacjenta
- monitorowanie pacjenta